مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس چیست؟

MS یک بیماری خود ایمنی می باشد، یعنی سیستم ایمنی، بدن را دشمن دانسته و بر علیه آن می جنگد. در مورد بیماری ام اس، سیستم ایمنی بر علیه سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) عمل می کند. در واقع در این بیماری التهابی، سیستم ایمنی بدن بر علیه غلاف میلین ( ماده چرب که مانند عایق سیم برق عمل می کند) می باشد و به آن حمله می کند و آن ها را از بین می برد. وظیفه این غلاف در انتقال پیام از سیستم عصبی مرکزی و سرعت انتقال پیام می باشد.

چگونه دچار ام اس می شویم؟

شاید سوال خیلی از مردم این باشد که دلیل ابتلا به بیماری ام اس چیست؟ باوجود پیشرفت های زیاد در علوم بیولوژی و پزشکی، هنوز علت دقیق بیماری ام اس نامعلوم است، فقط احتمال می دهند که علت آن، ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی نظیر عفونت ویروسی می باشد.

عوامل مستعدکننده بیماری ام اس

• سن: در هر سنی ممکن است که فرد علائم ام اس را نشان دهد ولی سن ۵۰ -۲۰ شایع تر می باشد.
• جنسیت: زن ها بیشتر از مردها مبتلا می شوند.
• ژنتیک: ژنتیک به طور مستقیم بر روی این بیماری تاثیر نمی گذارد، بلکه کسی که سابقه خانوادگی ابتلا به ام اس دارد، مثلا اگر پدر، مادر، خواهر یا برادر مبتلا باشند احتمال ابتلای فرد ۳-۲ درصد می باشد ولی در فردی که سابقه خانوادگی ابتلا ندارد، ۱/۰ درصد احتمال ابتلا وجود دارد.

از آنجایی که در بین دوقلوها اگر یکی مبتلا شود، نفر دوم ۱۰۰% مبتلا نمی شود، پس نتیجه می گیریم که تنها عامل ابتلا ژنتیک نیست.

• عفونت ویروسی: بعضی از ویروس ها با اثر گذاشتن روی سیستم ایمنی، احتمال ابتلا را افزایش می دهند، در حال حاضر روی ویروس اپستین بار که باعث افزایش مونوسیت های خون می شود، مطالعه می کنند تا به مکانیسم و علت اثر آن بر ابتلا به بیماری اسکلروزیس متعدد (MS) پی ببرند.
• نژاد: سفیدپوستان نژاد اروپای شمالی، بیش ترین آمار ابتلا را دارند و آمریکایی های بومی، آسیایی ها و آفریقایی ها کم تر مبتلا می شوند.
• چاقی در دوران نوجوانی: نوجوان هایی که چاق هستند، در بزرگسالی احتمال ابتلای آن ها به بیماری ام اس بیش تر است.
• استعمال دخانیات: کسانی که سیگار می کشند، ۲ برابر بیش تر از افرادی که سیگار نمی کشند به ام اس مبتلا می شوند.
• قرار نگرفتن در معرض آفتاب و کمبود ویتامین D : مناطقی که نور خورشید کم است و فاصله شان از خط استوا زیاد است و کمبود ویتامین D دارند، احتمال ابتلا به MS بیش تر می باشد.

علائم اولیه بیماری

ام اس یک بیماری، با علائم غیرقابل پیش بینی می باشد که شدتش علائم متغیر است. زمانی که بعضی از مبتلایان احساس خستگی و بی حسی دارند، موارد شدید ام اس می تواند باعث فلجی، از دست دادن بینایی و کاهش عملکرد مغز شود. علائم اولیه شایع MS شامل:

• مشکلات بینایی: یکی از شایع ترین علامت های MS می باشد. التهاب روی عصب بینایی اثر گذاشته و دید مرکزی را مختل می کند، که این می تواند باعث تاری دید، دوبینی و کاهش بینایی در این بیماران شود.
• احساس گزگز و بی حسی: MS روی اعصاب مغز و طناب نخاعی اثر می گذارد، این بدان معنا است که ممکن است پیام های ناسازگاری به سرتاسر بدن بفرستد. گاهی هیچ پیامی فرستاده نمی شود. این باعث بی حسی می شود.

احساس گزگز کردن و بی حسی، یکی از شایع ترین علائم MS می باشد. بیش ترین قسمت هایی که بی حس می شوند شامل صورت، بازوها ، پاها و انگشتان دست می باشد.

• درد و اسپاسم: درد مزمن و سفتی ماهیچه ها یا اسپاسم عضلات نیز در این بیماران شایع می باشد.
• خستگی و ضعف: خستگی بدون علت و احساس خستگی در ۸۰ درصد از مبتلایان از علائم اولیه می باشد.

خستگی مزمن زمانی که ستون فقرات تخریب شود اتفاق می افتد. معمولا خستگی به صورت ناگهانی ظاهر شده و هفته ها طول می کشد قبل از پیشرفت. ضعف ابتدا در پاها بیش تر قابل توجه است.

• مشکلات تعادل و سرگیجه: سرگیجه و مشکلات ناهماهنگی و تعادل می تواند تحرک مبتلایان این بیماری را کم کند. پزشک شما که در مورد این بیماری متخصص مغز و اعصاب می باشد، از راه رفتن شما متوجه این مشکل می شود.
• اختلال عملکرد مثانه و روده: اختلال عملکرد مثانه علامت دیگری است که در ۸۰ درصد مبتلایان رخ می دهد. که شامل تکرر ادرار، احساس اضطرار شدید در ادرار کردن و عدم توانایی در نگه داشتن ادرار.

علائم مرتبط با دستگاه ادراری معمولا قابل مدیریت می باشد. تعداد کمی از مبتلایان ام اس، یبوست، اسهال و بی اختیاری مدفوع را تجربه می کنند.

• اختلال عملکرد جنسی: مبتلایان به این بیماری در تحریک شدن جنسی مشکل دارند، زیرا این اتفاق باید در سیستم عصبی مرکزی شروع شود که در این بیماری مورد حمله قرار گرفته است.

چگونه از ام اس پیشگیری می شود؟

از آنجا که علت بیماری هنوز مشخص نشده است ، هیچ راهی شناخته شده برای جلوگیری از مولتیپل اسکلروزیس وجود ندارد. در صورت عدم وجود روش مطمئنی برای جلوگیری از بیماری ، بهتر است از عوامل خطری که به طور مثبتی با مولتیپل اسکلروز ارتباط دارند ، خودداری کنید. این گونه مشکلات بهتر است به صورت اصولی و توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب شناسایی و برطرف شود. اما ما برای اینکه حس کنجکاوی شما را درک می کنیم در زیر برخی از راه های پیشگیری که ممکن است به شما کمک کندو برای شما مفید باشد، را مورد بررسی قرار می دهیم.

• مکمل ها را برای حفظ سطح کافی ویتامین D در بدن مصرف کنید:

محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ویتامین D می تواند از ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس جلوگیری کند. یک مطالعه بزرگ فنلاندی نشان داد که کودکان زنانی که در اوایل بارداری کمبود ویتامین D داشتند ، در بزرگسالی ۹۰٪ خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس را داشتند.

• سیگار کشیدن را ترک کن:

مطالعات نشان داده است که سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. لاغر شدن چاقی احتمال ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس را افزایش می دهد. ورزش پیشرفت بیماری مولتیپل اسکلروزیس را کند می کند. نتایج اولیه امیدوار کننده نشان می دهد که تمرین مقاومتی ممکن است پیشرفت مولتیپل اسکلروزیس را نیز کند کند. به نظر می رسد روغن های امگا ۳ فعالیت و پیشرفت بیماری را کاهش می دهند. ولی اطلاعاتی از این که حتما بتواند ان را درمان کند وجود ندارد.

درمان بیماری ام اس

تا به حال درمان قطعی این بیماری پیدا نشده است. پزشکان پس از تشخیص بیماری، از یک برنامه چند جانبه درمانی شامل درمان دارویی، درمان توان بخشی، تغذیه و… برای مداوا استفاده می کنند.

داروها را متخصص مغز و اعصاب پس از بررسی وضعیت بیمار و با توجه به نیاز بیمار تجویز می کند. توان بخشی نیز شامل گفتار درمانی، فیزیوتراپی، کاردرمانی و ارتز و پروتز می باشد، که با توجه به شرایط و نیازهای بیمار از هرکدام از آن ها استفاده می شود.

تغذیه بیماران مبتلا

تغذیه این بیماران، تغذیه سالم می باشد.رژیمی حاوی مایعات سالم، سبزیجات و میوه های تازه، آجیل ها، پروتئین بدون چربی، غلات حاوی فیبر، لبنیات کم چرب، حبوبات و… .هم چنین شما باید مصرف مواد غذایی حاوی چربی های اشباع، گوشت قرمز، قندها ، سدیم بالا و غذاهای فرآوری شده را محدود کنید.

عمر بیماران ام اس

پیش بینی این که ام اس در هر فرد مبتلا چگونه پیشرفت می کند، تقریبا محال است. ۱۰-۱۵ درصد افراد مبتلا به ندرت دچار حمله شده و تا ۱۰ سال پس از تشخیص دچار ناتوانی زیادی نشده اند.

افراد مبتلا به نوع عود کننده-بهبود شونده، ممکن است سال ها در دوره بهبودی خود باشند. اگر ۵ سال بعد از شروع بیماری، فرد دچار معلولیت یا ناتوانی نشود، معمولا می توان آن را علامت خوبی برای آینده بیمار مبتلا دانست. مسئله مهم در مورد باور غلط عموم مردم این است که، این بیماری با وجود غیر قابل پیش بینی بودن، به ندرت کشنده است. اغلب مبتلایان به این بیماری، دچار ناتوانی شدید نشده و مثل بقیه مردم، زندگی عادی دارند.

علائم و علت ام اس در طب سنتی چیست؟

هر فردی به‌خصوص جوانان در معرض ابتلا به بیماری MS قرار دارند، اما در برخی موارد پزشکان متخصص ام اس مشاهده کرده‌اند که افراد دارای طبع گرم کمتر به این بیماری مبتلا شده‌اند. به همین دلیل احتمال می‌رود یک عامل برای ابتلا به بیماری ام اس طب سنتی، سردی بدن باشد؛ بنابراین ساده‌ترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، گرم شدن طبع بدن است.

طبق نظر دکتر مغز و اعصاب، همه علائم ام اس به اختلال اعصاب مربوط می‌شود. برخی از رایج‌ترین علائم شامل اختلال در دید، توانایی حرکت، حس لامسه و دستگاه عصبی خودگردان است. اگر در بیشتر مواقع به چند مورد از علائم زیر دچار می‌شوید، احتمال ابتلا به ام اس در شما وجود دارد.

• ناتوانی در حرکت
• اسپاسم
• مشکل دیداری
• مشکل در تکلم
• مورمور شدن
• بروز واکنش غیرارادی
• نداشتن تعادل

درمان ام اس طب سنتی

درمان ام اس با طب سنتی به شما کمک می‌کند علائم ابتلا به ام اس را در خود کاهش داده و از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنید. با استفاده از ویزیت آنلاین طب سنتی می‌توانید بدون دردسر، از بهترین روش‌های درمان ام اس برخوردار شوید. تغذیه ام اس طب سنتی اهمیت زیادی دارد؛ به همین دلیل باید حتما به تغذیه خود توجه داشته باشید.

درمان ام اس با کندر یکی از شیوه‌های متداول است که می‌توانید در درمان ام اس با طب سنتی از آن بهره‌مند شوید. در درمان ام اس با طب سنتی تلاش می‌شود که برخی مواد مغذی خاص از طریق تغذیه مناسب به بدن شما رسانده شود. این مواد مغذی و ویتامین‌ها شامل دسته‌های زیر می‌شوند:

• پروبیوتیک
• ویتامین دی
• بیوتین
• آنتی‌اکسیدان
• اسید چرب غیراشباع

روش‌های مکمل درمان ام اس و طب سنتی

دکتر طب سنتی علاوه بر تجویز گیاهان دارویی و مواد خوراکی لازم، از برخی روش‌های دیگر که مخصوص طب سنتی هستند هم استفاده می‌کند. انجام بادکش، ماساژ سر با استفاده از روغن مخصوص و حجامت ازجمله مهم‌ترین روش‌های مکمل درمان ام اس با طب سنتی هستند. پزشک سنتی در صورت نیاز با دکتر مغز و اعصاب آنلاین مشورت می‌کند که در درمان شما اختلال و مشکلی ایجاد نشود.

میزان تاثیر درمان ام اس طب سنتی معمولا از روش‌های درمان غیرسنتی بیشتر است؛ به همین دلیل به همه بیماران توصیه می‌کنیم حتما از این روش استفاده کنند. در درمان ام اس با طب سنتی شما با بهترین داروهای گیاهی و روش‌های درمانی مکمل آن آشنا می‌شوید. البته فراموش نکنید که نباید بدون مشورت دکتر مغز و اعصاب خود هیچ‌یک از آنها را مصرف کنید.

چگونه رژیم غذایی بر ام اس تأثیر می گذارد؟

در حال حاضر، هیچ دستورالعمل رسمی غذایی برای مبتلایان به ام.اس وجود ندارد. هیچ دو نفر مبتلا به ام.اس به طور یکسان آن را تجربه نمی کنند. با این حال، دانشمندان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است باعث بیماری شود و همچنین تغذیه می تواند تأثیرگذار باشد. این واقعیت که شیوع بیماری ام اس در کشورهای غربی بیشتر از کشورهای در حال توسعه است ، دلیل بر این است که رژیم غذایی ممکن است نقشی اساسی داشته باشد.

به همین دلیل دستورالعمل ها و توصیه های رژیم غذایی برای مبتلایان به ام اس باید کمک به مدیریت علائم برای بهبود کیفیت کلی زندگی باشد. رژیم غذایی ممکن است به چندین روش به MS کمک کند، از جمله با جلوگیری یا کنترل پیشرفت آن، کمک به مدیریت علائم آن و کاهش شعله ور شدن. در حالت ایده آل، یک رژیم غذایی برای MS باید سرشار از آنتی اکسیدان برای مقابله با التهاب، سرشار از فیبر برای کمک به حرکات روده، کلسیم و ویتامین D کافی برای مبارزه با پوکی استخوان و مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی برای مقابله با خستگی و تقویت سلامتی باشد. همچنین باید غذاهایی را که با التهاب مزمن و سایر پیامدهای ضعف سلامتی مرتبط هستند یا غذاهایی که فعالیتهای روزمره را برای فرد مبتلا به ام اس دشوارتر می کند، محدود کند.

بیماران MS چه مواردی را مصرف کنند؟

یک رژیم غذایی مناسب MS باید به افراد مبتلا به MS کمک کند تا علائم خود را مدیریت کنند. به طور خاص، باید به کنترل پیشرفت بیماری کمک کند و هدف آن به حداقل رساندن تأثیرات علائم رایج MS بر کیفیت زندگی بیماران باشد. در اینجا لیستی از غذاها برای استفاده در یک رژیم غذایی مناسب بیماران MS وجود دارد:

• میوه ها و سبزیجات: همه میوه ها و سبزیجات تازه
• غلات: کلیه غلات مانند جو دو سر ، برنج و کینوا
• آجیل و دانه ها: همه مغزها و دانه ها
• ماهی: همه ماهی ها ، به ویژه ماهی های تازه و ماهی های روغنی چرب ، مانند ماهی آزاد و ماهی خال مخالی ، زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین D هستند
• گوشت و تخم مرغ: تخم مرغ و همه گوشت های تازه مانند گوشت گاو ، مرغ ، گوشت بره و غیره
• محصولات لبنی: مانند شیر ، پنیر ، ماست ، کره
• چربی ها: چربی های سالم ، مانند روغن زیتون ، بذر کتان ، نارگیل و آووکادو
• غذاهای غنی از پروبیوتیک: مانند ماست ، کفیر ، کلم ترش ، و کیمچی
• نوشیدنی ها: آب ، چای های گیاهی
• گیاهان و ادویه ها: همه گیاهان و ادویه های تازه

غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید.

در حالی که یک رژیم غذایی مناسب MS به بسیاری از گزینه های سالم و لذیذ اجازه می دهد، هنوز برخی از گروه های غذایی وجود دارد که باید برای کمک به مدیریت علائم MS محدود کنید. بیشتر این غذاها با التهاب مزمن در ارتباط هستند. این مواد شامل گوشت های فرآوری شده، کربوهیدرات های تصفیه شده، چربی های ترانس و نوشیدنی های شیرین شده با شکر هستند. در اینجا لیستی از مواد غذایی وجود دارد که در صورت ابتلا به ام اس از مصرف آنها اجتناب می کنید:

• گوشت های فرآوری شده: مانند سوسیس، کالباس، گوشت های کنسرو شده و گوشت های نمکی، دودی یا پخته شده.
• کربوهیدرات های تصفیه شده: مانند نان سفید، ماکارونی، بیسکویت و توتیلا آرد
• غذاهای سرخ شده: مانند سیب زمینی سرخ کرده، مرغ سرخ شده و دونات
• غذاهای ناسالم: مانند فست فود، چیپس سیب زمینی و غذاهای راحت و منجمد
• چربی های ترانس: مانند مارگارین، روغن های گیاهی هیدروژنه
• نوشیدنی های شیرین شده با شکر: مانند نوشیدنی های انرژی زا و ورزشی، نوشابه  و چای شیرین
• الکل: مصرف تمام نوشیدنی های الکلی را در صورت امکان محدود کنید

برخی از افراد مبتلا به ام اس ممکن است به بیماری سلیاک مبتلا باشند؛ در این صورت، تمام غذاهای حاوی گلوتن مانند غذاهای حاوی گندم، جو و چاودار اجتناب کنید.

سایر نکات رژیم غذایی برای کمک به بیماری ام اس

علاوه بر دستورالعمل های رژیم غذایی بالا، افراد مبتلا به ام اس ممکن است بخواهند نکات غذایی زیر را برای کمک به مدیریت علائم خود در نظر بگیرند. 

• مطمئن شوید که به اندازه کافی غذا می خورید: کم کالری خوردن باعث خستگی می شود.
• وعده های غذایی خود را از قبل آماده کنید: اگر وقت دارید، وعده های غذایی بسته بندی شده می توانند بعداً به شما در صرفه جویی انرژی کمک کنند. این خصوصاً می تواند مفید باشد اگر غالباً خسته هستید.
• آشپزخانه خود را مرتب کنید: غذا ، ظروف و سایر تجهیزات را در مناطقی قرار دهید که تمیز کردن آنها برای شما آسان است. این به شما در صرفه جویی در انرژی کمک می کند.